Smartphones hebben ons in een wurggreep

Je loopt over straat. Je hebt je oordoppen in en Spotify aanstaan. Je krijgt een appje, waar je meteen op reageert. Als je vervolgens op je telefoon kijkt, zie je een rood bolletje bij je Facebook-app staan. Je klikt erop, want je wilt niets missen. Het was iets onzinnigs. Toch scroll je nog even door je feed. Je merkt wel op dat je heel veel al gezien hebt, omdat je 5 minuten geleden precies dezelfde handeling uitvoerde. Toch bekijk je alles nog een keer.

Je surft daarna ook nog even naar je favoriete nieuws website, om te kijken of er nog iets gebeurd is. Ah, weer een appje, even snel kijken. Een groepsapp, eigenlijk niet interessant voor jou. Je loopt bijna tegen de man voor je aan die stilstaat, je had niets door. Vervolgens zie je dat er een mailtje binnen is, snel nog even openen.

Informatie-overload

Via tientallen kanalen krijgen we de hele dag door informatie binnen, die we allemaal ‘moeten’ bijhouden, anders missen we iets. We zijn 24 uur per dag, zeven dagen in de week, verbonden met de rest van de wereld. Maar hoe zorgen we er nou voor dat we niet helemaal gek worden van al deze informatie?

En dat doen we ook nog via multitasken, maar dat werkt niet. Als je aan het werken bent en ondertussen je Facebook checkt, zijn je hersens voortdurend aan het schakelen. Je krijgt op deze manier zoveel prikkels binnen, dat het gevolgen voor je eigen lichaam heeft. Zo kun je bijvoorbeeld last krijgen van slapeloosheid, maar je kan je ook minder goed concentreren tijdens het werken of studeren.

Wat betekent FOMO?

FOMO betekent ‘Fear Of Missing Out’. Het houdt in, zoals de naam al zegt, dat je bang bent om iets belangrijks of leuks te missen. Doordat iedereen zijn of haar hele leven op de mooiste én beste manier laat zien aan anderen, kun je nog wel eens het gevoel hebben dat je achterloopt. Dit komt vooral door social media, we zijn er non-stop mee bezig. Het levert ons dan ook héél veel stress op.

Heb jij last van Fear Of Missing Out?

• Je checkt 24/7 je telefoon

Hoe vaak pak jij je smartphone op? Soms kijk je bewust, veel vaker kijk je ongemerkt. Verlaat jij het huis zonder je smartphone en de oplader van je smartphone? Hoeveel tijd neemt jouw telefoon eigenlijk van je dag in beslag? Het Britse onderzoeksbureau Tecmark besloot onderzoek te doen onder 2000 Britse smartphone gebruikers en de resultaten zijn verbluffend.

– De gemiddelde gebruiker kijkt voor het eerst om 7.31u op zijn smartphone.
– De meeste mensen checken eerst hun Facebookaccount en persoonlijke mails voordat ze uit bed gaan.
– De gemiddelde gebruiker kijkt 221 keer per dag op hun telefoon.
– De gemiddelde gebruiker kijkt dus meer dan 1500 keer per week op hun smartphone.
– Gemiddeld wordt de smartphone 3 uur en 16 minuten per dag gebruikt.
– 4 op de 10 gebruikers voelt zich verloren zonder telefoon.

• Je wil van alles op de hoogte blijven zodat je mee kan praten tijdens het gesprek bij de koffieautomaat

Je volgt het nieuws, leest de blogs over trends, checkt de online roddelpagina’s en ga zo maar door. Je wil van alles iets weten, zodat jij straks ook mee kunt praten met die interessante gesprekken ’s ochtends bij de koffieautomaat. Ook vind je het belangrijk om je kennis te vergroten. Je wil iemand zijn met inhoud en dus is het belangrijk om op de hoogte te blijven. Maar betrap je jezelf er regelmatig op dat je haast niet meer aan noodzakelijke zaken toe komt omdat je telkens nieuwtjes en andere artikelen zit te lezen?

• Je stelt dingen uit

Misschien heb je wel gemerkt dat je veel dingen uitstelt. Je moet iets belangrijks doen voor je werk, maar vervolgens zit je twee uur op Facebook. Je moet even niet denken aan alle dingen die je nog moet doen. Je kunt namelijk niet meer alles bijbenen omdat je zoveel tijd besteedt aan het zoeken naar nieuwtjes en het bekijken naar foto’s. Daarnaast heb je het gevoel dat je te veel moet doen en je raakt gestrest van alle activiteiten die je wil ondernemen. Hierdoor schuif je dingen voor je uit. Dit levert je uiteindelijk nog meer stress op, waardoor je in een negatieve spiraal terechtkomt.

• Je hebt last van stress en kunt je niet concentreren

FOMO heeft zijn weerslag op je gevoelens. Het fenomeen zorgt ervoor dat je kunt denken dat je niet bij de groep hoort en dat kan stress tot gevolg hebben, omdat je vindt dat je in een sociaal isolement zit. Bovendien: wanneer je constant de behoefte of dwang hebt om je social mediakanalen te checken, lijdt dat tot concentratieproblemen. Je krijgt dingen moeilijk af of gedaan, omdat je telkens weer afgeleid wordt.

• Slaapproblemen

Je komt niet in slaap, want je denkt non-stop aan wat je allemaal mist en je grijpt steeds weer naar je telefoon. Buiten dat het bewezen is dat je van het licht dat digitale apparaten uitstralen moeilijk de slaap vat, is de constante focus op de beruchte schermpjes ook een heuse killer voor je nachtrust. Slaap jij slecht omdat je geen afstand kan nemen van je social media-accounts en wijk je niet van je tablet of telefoon? Dan bestaat er een serieuze kans dat je aan FOMO lijdt.

Wie is de baas?

Als je de hele dag door van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat je telefoon pakt is naar alle waarschijnlijkheid je telefoon de baas.

De hoogste tijd voor verandering dus

Waneer jij je ook beter wilt concentreren, veel meer mentaal aanwezig wilt zijn, veel productiever en veel minder onrustig wilt zijn, kan je de volgende acties nemen:

• Bye, bye notificaties

Het is even onwennig, maar al heel snel heel prettig. zet van alle apps de notificaties uit. Geen push berichten van nieuwsapps meer, geen notificaties van social media apps, maar ook geen onderbrekingen meer van WhatsApp.

• Bye, bye social media apps

Haal Facebook, Twitter, Instagram en Snapchat van je telefoon af. Als het er niet is, dan kan het je ook niet storen.

• Rustig gaan slapen en rustig wakker worden

Als het laatste wat je doet voordat je gaat slapen en het eerste dat je doet als je wakker wordt je telefoon checken is, dan weet je dat er iets moet veranderen. Heel simpel: leg die telefoon buiten je slaapkamer, of in je slaapkamer buiten handbereik.

Mijn telefoon ligt ‘s nachts op te laden in de woonkamer. Ik slaap rustiger en wordt ook niet meer wakker met mijn agenda voor de dag, vijf WhatsApp berichten en tien minuten social updates. En geloof me: dan start je je dag veel rustiger.

• Op vaste tijden je mail checken

Het is erg ineffectief om elke mail onmiddellijk te lezen en te beantwoorden. Het is niet omdat iedereen je via email op elk ogenblik van de dag kan bereiken, dat je ook ogenblikkelijk moet reageren.

Daarom beslis je het beste ’s morgens wanneer je tijd vrijmaakt voor het lezen, beantwoorden of afhandelen van je e-mails. Drie keer per dag is meestal ruim voldoende.

• De vliegtuigstand

Houd jezelf weg van prikkels. Dat klinkt wellicht makkelijker gezegd dan gedaan, maar het kan echt. Van een avondje geen telefoon en social media, wordt niemand onwel. Zet dat verslavende apparaat eens lekker op de vliegtuigstand, zet een film op en ga languit op de bank liggen. Je hebt gegarandeerd een fijne avond en kom niet in de verleiding om je Facebook te checken. Wat niet weet, wat niet deert.

Je zult dus zelf iets aan die FOMO moeten doen.

Je zou zeggen dat het zou helpen om je telefoon uit te zetten. Dit is echter niet zo. Je telefoon is namelijk niet een reden voor FOMO maar een medium ervoor. Het beste helpt om je af te vragen waar je precies bang voor bent en waar je angst vandaan komt. Daarnaast heb ik slecht nieuws voor je. Je komt niet van FOMO af. Het is typisch menselijk gedrag waar iedereen last van heeft. Toch kun je er wel mee om leren gaan. Vooral door je er bewust van te worden is dit makkelijker.

Hoe? Ik denk zelf dat het helpt om je te realiseren dat…

• je, door druk bezig te zijn met dingen niet willen missen, één ding juist uit het oog verliest: jezelf;
• je, door overal aan te willen deelnemen, niet een leven vol avontuur tegemoet gaat, maar juist een met beperkingen: FOMO houdt je gevangen (van dat wat je echt wilt), totdat je er zelf iets aan doet.

Dus:

• Vraag jezelf af waarom je niets wilt missen. Waar heeft dat mee te maken? Ben je bang om in een isolement te raken of buiten een groep te vallen?
• Sta even stil bij de relatie die je met social media hebt. Als je zo nerveus wordt van wat je allemaal ziet, is het dan niet een idee om het gebruik van onder meer Twitter en Facebook te minderen?
• Hou er rekening mee dat niemand 24/7 overal aanwezig kan zijn en erbij is. Het lijkt er misschien op door de vele foto’s, maar je kunt niet in iemands agenda kijken. Wie weet speelt die ene kennis wel 8 van de 10 keer Rummikub met zijn labrador op zaterdagavond. Probeer dus niet voor anderen in te vullen hoe zij hun tijd besteden – en al helemaal niet via het vertekende beeld dat sociale media kunnen geven.

FOMO, het is vervelend, en sociale media dragen er zeker aan bij, maar je kunt er iets aan doen, mits jij het wilt. Het kost moeite omdat het een gewoonte is geworden, maar besef goed wie de baas over je smartphone is: JIJ

Schrijf je in op de nieuwsbrief voor tips over het verminderen van stress